This post is also available in:
English
Câu chuyện thành công của Bula Coffee tại Fiji cho thấy cách kết hợp nông nghiệp và du lịch có thể tạo ra sinh kế bền vững cho cộng đồng vùng cao.
Một ngành công nghiệp non trẻ nhưng giàu tiềm năng
Trong vài năm trở lại đây, khái niệm “du lịch nông nghiệp” (agritourism) đã vượt ra khỏi giới hạn những trang sách học thuật để trở thành một lĩnh vực phát triển thực sự ở nhiều quốc đảo Thái Bình Dương, đặc biệt là Fiji và Vanuatu.
Khoảng 12–18 tháng gần đây, agritourism không chỉ là một xu hướng mang tính thử nghiệm mà đã chính thức được xác định là một ngành công nghiệp mục tiêu của hai quốc gia này. Chính phủ và các đối tác phát triển đã cùng nhau tìm kiếm giải pháp sử dụng nguồn tài trợ để tạo ra cơ hội mới cho người dân vùng nông thôn – từ những nông dân nhỏ lẻ đến cộng đồng sống ở các cao nguyên xa xôi.
Ở trung tâm của chuyển động đó là một cái tên: Bula Coffee – một câu chuyện thành công mang tính hình mẫu về việc kết hợp nông nghiệp truyền thống và du lịch trải nghiệm.
Hành trình bắt đầu từ một khoảnh khắc “khai sáng”
Câu chuyện của Bula Coffee bắt đầu không phải từ một văn phòng kế hoạch, cũng không phải trong một cuộc họp đầu tư – mà từ một chuyến cưỡi ngựa qua vùng cao nguyên Fiji. Người đồng sáng lập – trong hành trình dã ngoại ấy – đã tình cờ nhìn thấy những bụi cây với quả nhỏ đỏ mọng. Ban đầu, họ không hề nhận ra đó là cà phê.
Không phải là những hạt đen thơm lừng quen thuộc trong tách espresso, thứ họ thấy trái cà phê cherry – loại trái mọng đỏ tươi, thường bị lãng quên trong rừng sâu. Người dân địa phương hái chúng ăn như một loại quả ngọt thanh. Và từ khoảnh khắc “khai sáng” ấy, một chuỗi ý tưởng dần thành hình: tại sao không biến thứ tài nguyên bị bỏ quên này thành một mô hình kinh doanh – và hơn thế, một trải nghiệm du lịch đậm bản sắc?
Nông dân – trái tim của mô hình bền vững
Không giống những trang trại lớn quy mô công nghiệp, Bula Coffee làm việc trực tiếp với các hộ nông dân ở vùng cao nguyên. Việc thu hái cà phê vẫn giữ nguyên tính thủ công, đòi hỏi sự tỉ mỉ và kiên nhẫn.
Mỗi quả cherry cà phê chỉ chứa hai hạt. Để hái đầy một bao, người dân phải bắt đầu từ lúc bình minh và mất từ một đến hai tiếng làm việc liên tục. Nhưng điều đáng nói không nằm ở con số, mà ở ý nghĩa kinh tế – xã hội mà hoạt động này mang lại. Thu nhập từ việc hái cà phê giúp người dân mua sắm nhu yếu phẩm, áo quần cho con đến trường, và cải thiện đời sống từng ngày.
Du khách đến thăm trang trại Bula Coffee không chỉ học cách phân biệt cherry chín hay xanh, cách phơi và rang hạt, mà còn được chứng kiến quá trình lao động chân thực – một phần văn hóa sống động của người dân nơi đây.
Biến nông nghiệp thành sản phẩm du lịch: yếu tố con người là cốt lõi
Tuy nhiên, để chuyển đổi một trang trại cà phê thành một điểm đến du lịch không phải là điều dễ dàng. Sự khác biệt không chỉ nằm ở hạt cà phê – mà còn ở trải nghiệm mà du khách nhận được. Và ở đó, vai trò của Party 2 – một chương trình hỗ trợ phát triển – trở nên then chốt.
Party 2 không chỉ cung cấp tài chính hay kỹ thuật, mà quan trọng hơn, họ kết nối Bula Coffee với chuyên môn mà doanh nghiệp còn thiếu: từ kiến thức vận hành tour, thiết kế trải nghiệm, đến đào tạo đội ngũ hướng dẫn viên du lịch.
Đào tạo hướng dẫn viên: “nút bấm” mở cửa ngành du lịch nông nghiệp
Một bước đột phá quan trọng là việc Party 2 hỗ trợ đào tạo hướng dẫn viên địa phương – những người vốn là nông dân hoặc công nhân trong trang trại, giờ được huấn luyện để truyền tải kiến thức về cây cà phê, chia sẻ câu chuyện nông nghiệp, hướng dẫn khách tham quan, và tạo kết nối cảm xúc.
Đây là điểm mấu chốt giúp Bula Coffee không chỉ dừng lại ở việc bán sản phẩm, mà còn “bán” được trải nghiệm cá nhân hóa, điều mà bất kỳ điểm đến du lịch nông nghiệp nào cũng cần có.
Bula Coffee – hình mẫu của phát triển nông thôn toàn diện
Có thể nói, Bula Coffee không chỉ là một thương hiệu cà phê, mà là một hệ sinh thái địa phương bền vững. Ở đó, giá trị không đến từ sản phẩm cuối cùng, mà từ:
-
Việc tạo thu nhập ổn định cho người nông dân
-
Khai thác tài nguyên bản địa không cần phá vỡ hệ sinh thái
-
Đào tạo và nâng cao năng lực cộng đồng
-
Mang đến trải nghiệm du lịch mang tính giáo dục – văn hóa
Điều đặc biệt là mọi hoạt động của Bula Coffee gắn với bối cảnh thực tế – không tô vẽ, không sân khấu hóa. Khách đến thăm được chứng kiến chính những con người thật, công việc thật và giá trị thật.
Agritourism – động lực mới của kinh tế nông thôn
Trên bình diện rộng, câu chuyện của Bula Coffee chính là minh chứng sống động cho tiềm năng của du lịch nông nghiệp như một ngành công nghiệp mới nổi tại các quốc đảo đang phát triển. Đây không chỉ là một giải pháp kinh tế, mà còn là một chiến lược thích nghi thông minh với thách thức: tỷ lệ đô thị hóa thấp, địa lý cách trở, và phụ thuộc cao vào nông nghiệp truyền thống.
Bằng việc kết hợp nông nghiệp với du lịch, các cộng đồng nông thôn có thể đa dạng hóa nguồn thu nhập, giữ gìn văn hóa bản địa, giảm phụ thuộc vào chuỗi cung ứng bất ổn và thúc đẩy du lịch bền vững.
Từ một quả cherry nhỏ đến một hệ sinh thái chữa lành
Bula Coffee là một minh chứng rõ ràng: một sản phẩm bản địa, nếu được đầu tư đúng cách – kết hợp giữa tri thức địa phương và sự hỗ trợ chuyên môn – có thể trở thành động lực phát triển cộng đồng.
Từ một chuyến cưỡi ngựa vô tình, một quả cherry cà phê đỏ mọng bị bỏ quên đã được “phát hiện” và nâng tầm. Hơn một thập kỷ sau, quả cherry ấy không chỉ góp phần làm nên những tách cà phê chất lượng, mà còn thắp sáng niềm tin về một hướng đi mới cho nông nghiệp, cho du lịch, và cho những vùng cao nguyên từng bị lãng quên.
