This post is also available in:
Tiếng Việt (Vietnamese)
Bài viết phân tích sự chuyển mình chiến lược của Nam Ninh (Trung Quốc) trong việc kiến tạo mô hình kinh tế đêm dựa trên thiết kế trải nghiệm và tính chia sẻ trên nền tảng số. Từ mô hình chợ đêm Huni, bài viết làm rõ xu hướng dịch chuyển từ “ẩm thực dẫn dắt” sang “trải nghiệm thị giác – giải trí – mạng xã hội hóa”, đặt Nam Ninh như một hình mẫu mới của các thành phố du lịch về đêm trong kỷ nguyên tiêu dùng trải nghiệm.
Nam Ninh: Thành phố của những đêm không tắt
Tọa lạc tại miền nam Trung Quốc, Nam Ninh từ lâu đã nổi tiếng là thành phố “thức khuya”, nơi nhịp sống không hề chậm lại sau hoàng hôn. Người dân địa phương thường xuyên hoạt động đến 2–3 giờ sáng, khiến thành phố mang danh hiệu không chính thức: “Thành phố không ngủ của Hoa Nam”.
Nhưng không chỉ dừng lại ở lối sống muộn, chính quyền và doanh nghiệp địa phương đang nỗ lực biến yếu tố “đêm” thành một lợi thế cạnh tranh, không chỉ để tiêu dùng mà còn để thiết kế lại toàn bộ mô hình tăng trưởng – chính là Kinh tế đêm có thiết kế.
Chợ đêm kiểu mới: Từ ăn ngon đến… lên hình đẹp
Chợ đêm Huni – khai trương năm 2023 – là ví dụ điển hình cho cách tư duy mới này.
Với chiều dài 666 mét, 16 sân khấu và hơn 180 gian hàng, Huni không phải là một khu chợ phát triển tự phát, mà là một “sân khấu hóa” không gian tiêu dùng. Mỗi góc chợ được thiết kế như một “bức tranh di động” – nơi khách vừa có thể ăn, xem, nghe, chụp ảnh và chia sẻ lên mạng xã hội.
Nếu như chợ đêm truyền thống là về mùi vị, thì chợ đêm Huni là về thị giác, âm thanh, trải nghiệm và khả năng ghi dấu trên nền tảng số.
Sharability: “Đơn vị tiền tệ” mới trong Kinh tế đêm số hóa
Trong thời đại truyền thông xã hội, đặc biệt là khi thế hệ Z và thế hệ alpha ngày càng chiếm tỷ trọng cao trong du lịch nội địa và quốc tế, yếu tố “dễ chia sẻ” trở thành tiêu chuẩn mới:
-
Không gian phải có ánh sáng đẹp, phối cảnh gợi cảm hứng chụp hình.
-
Trải nghiệm phải ngắn gọn, kịch tính và dễ dàng ghi hình.
-
Sự kiện phải có nhịp điệu, điểm nhấn và cảm xúc lan tỏa.
Tại Huni, từ các màn nhảy đèn LED, cosplay, âm nhạc đường phố đến hiệu ứng sân khấu được điều phối định kỳ, tất cả đều nhằm tạo ra “khoảnh khắc có thể chia sẻ” – trở thành “nội dung sống” trên TikTok, Xiaohongshu và WeChat Moments.
Từ tiêu dùng ẩm thực sang tiêu dùng trải nghiệm
Nếu như trước đây, chợ đêm tồn tại như không gian ăn uống rẻ, thì hiện nay:
-
Món ăn chỉ là cái cớ, còn sự lưu lại đến từ “món giải trí”.
-
Du khách đến để thưởng thức một bữa tiệc giác quan, không chỉ dạ dày.
-
Các gian hàng không chỉ bán đồ ăn, mà còn bán… kịch bản check-in.
Sự chuyển dịch này phản ánh rõ trong mô hình hành vi du khách mới: ẩm thực → giải trí → chia sẻ → lan tỏa → quay lại.
Thiết kế đô thị đêm: Ánh sáng, sân khấu và dòng chảy thị giác
Nam Ninh đã không chỉ tạo ra một chợ đêm, mà xây dựng một kịch bản đô thị về đêm có chủ ý:
-
Ánh sáng: Không gian được lập trình ánh sáng thông minh theo từng khung giờ, tạo hiệu ứng chuyển động liên tục cho người tham quan.
-
Sân khấu mở: Các mini show được tổ chức theo cụm – từ hip-hop, nghệ thuật đường phố đến thời trang hóa trang.
-
Luồng di chuyển: Thiết kế hành lang đi bộ, nghỉ chân, chụp ảnh, ăn uống theo logic giữ người ở lại lâu hơn và di chuyển chậm hơn – tối ưu hóa thời gian lưu trú và chi tiêu.
Dữ liệu là nền tảng: Công nghệ thúc đẩy tối ưu hóa hoạt động đêm
Thành phố Nam Ninh tích cực tích hợp các công nghệ dữ liệu lớn (Big Data) và AI vào vận hành kinh tế đêm:
-
Sử dụng camera AI và heatmap để phân tích luồng người.
-
Điều chỉnh lịch trình biểu diễn theo lưu lượng khách hàng thực tế.
-
Tối ưu hóa bố trí gian hàng, dịch vụ hỗ trợ và kiểm soát trật tự an ninh.
Dữ liệu trở thành trái tim vận hành – đảm bảo mô hình đêm không bị “quá tải” mà vẫn luôn năng động.
Chính sách nhà nước: Kinh tế đêm như chiến lược tái cấu trúc đô thị
Tháng 2/2023, chính quyền Khu tự trị dân tộc Choang Quảng Tây (gồm cả Nam Ninh) đã đưa ra chính sách thúc đẩy mạnh mẽ kinh tế đêm:
-
Khuyến khích chợ tự phát, hàng rong văn minh, không gian biểu diễn mở.
-
Hỗ trợ tài chính cho startup kinh tế đêm.
-
Tăng giờ mở cửa hệ thống giao thông công cộng ban đêm.
Mục tiêu không chỉ là tiêu dùng, mà còn là cải thiện cơ hội việc làm, thúc đẩy khởi nghiệp dịch vụ, và cải tổ không gian công cộng.
Tác động kinh tế và xã hội: Kinh tế đêm là kinh tế cộng sinh
Kể từ khi mở cửa, chợ đêm Huni đón hơn 13 triệu lượt khách, tạo ra hàng ngàn việc làm bán thời gian cho giới trẻ, nghệ sĩ tự do và người lao động phi chính thức.
Quan trọng hơn, nó tạo ra:
-
Dòng doanh thu mới cho ngành dịch vụ.
-
Không gian thể hiện văn hóa đương đại và truyền thống.
-
Cơ hội kết nối du lịch nội địa và quốc tế, khi chợ đêm trở thành “điểm phải đến”.
Nam Ninh và chiến lược định vị điểm đến mới
Nam Ninh không còn chỉ được biết đến như một thành phố biên giới miền nam Trung Quốc, mà đang xây dựng một bản sắc ban đêm có thiết kế – cạnh tranh với các đô thị lớn như Quảng Châu, Thượng Hải hay Thành Đô.
Kinh tế đêm kiểu mới được xem là:
-
Cửa ngõ cho tái định vị du lịch nội địa hậu đại dịch.
-
Công cụ tăng năng suất đất đô thị (khai thác 24h thay vì 8h/ngày).
-
Chiến lược hóa thân văn hóa bản địa thành “trải nghiệm tiêu dùng”.
Bài học từ Nam Ninh
Các thành phố như Đà Nẵng, Huế, Hà Nội hay TP.HCM hoàn toàn có thể học hỏi mô hình này:
-
Từ chợ đêm “ăn vặt” sang chợ đêm “trình diễn”.
-
Từ không gian tĩnh sang kịch bản chuyển động có chủ đích.
-
Từ tiêu dùng vật lý sang tiêu dùng nội dung (ảnh, clip, reel…).
Vấn đề không nằm ở ngân sách, mà ở tư duy thiết kế không gian công cộng như nền tảng trải nghiệm thị giác.
Khi bóng đêm không còn là kết thúc – mà là khởi đầu kinh tế
Nam Ninh đang tái định nghĩa khái niệm “đêm” trong phát triển đô thị: không còn là giai đoạn nghỉ ngơi, mà là “khung giờ vàng” cho tiêu dùng trải nghiệm. Thành phố này đã chỉ ra rằng, khi có thiết kế, chính sách, dữ liệu và cảm hứng – đêm có thể tạo ra kinh tế, nghệ thuật và cảm xúc.
Trong kỷ nguyên số, nơi mỗi giây phút đều có thể trở thành nội dung lan tỏa, kinh tế đêm không chỉ là về ánh sáng – mà là về khả năng chạm đến ký ức tập thể bằng thị giác, âm thanh và trải nghiệm. Nam Ninh đang làm điều đó rất tốt.
