This post is also available in:
English
Đại dịch COVID-19 đã tạo ra một giai đoạn chưa từng có đối với ngành du lịch toàn cầu, gây ra những thách thức nghiêm trọng về du lịch quốc tế và các hoạt động tập trung đông người truyền thống. Trong bối cảnh đó, du lịch nông thôn đang nổi lên như một giải pháp khả thi, mang lại cơ hội phát triển kinh tế, phục hồi cộng đồng và đáp ứng nhu cầu du lịch mới của du khách tìm kiếm sự an toàn, trải nghiệm ngoài trời và kết nối với thiên nhiên.
Bài viết này khám phá vai trò của du lịch nông thôn trong “bình thường mới”, nhấn mạnh các cơ hội, nguyên tắc phát triển có trách nhiệm và các chiến lược cần thiết để xây dựng một ngành du lịch nông thôn kiên cường và bền vững.
Bối cảnh Ngành Du lịch Giữa Đại dịch COVID-19
Đại dịch COVID-19 đã tác động sâu rộng đến ngành du lịch, khiến ngành này đối mặt với một thời kỳ chưa từng có. Hàng không bị đình trệ, máy bay nằm im tại sân bay, và các tàu du lịch không còn hoạt động, với nhiều tàu quyết định không thực hiện các chuyến đi cho đến năm sau. Điều này dẫn đến việc nhiều người không thể thực hiện ước mơ du lịch của mình.
Trong bối cảnh hạn chế đi lại, mọi người cảm thấy “bị mắc kẹt trong nhà” và buồn chán. Các hoạt động giải trí truyền thống như hòa nhạc, sự kiện thể thao và lễ hội lớn đều bị hủy bỏ hoặc chuyển sang hình thức trực tuyến. Sự thay đổi này đã thúc đẩy một “bình thường mới”, trong đó các tương tác trực tuyến trở nên phổ biến. Để thoát khỏi sự buồn chán và tận hưởng cuộc sống, mọi người tìm kiếm những cách thức mới để giải trí một cách an toàn, tuân thủ các quy tắc về đeo khẩu trang và giãn cách xã hội.
Du lịch Nông thôn: Một Giải pháp trong “Bình thường mới”
Du lịch nông thôn được xem là một lựa chọn tối ưu cho những người cần cải thiện công việc và tìm kiếm nguồn thu nhập mới trong bối cảnh đại dịch toàn cầu. Nó mang lại khả năng thoát ly khỏi sự gò bó, mang đến trải nghiệm tuyệt vời và độc đáo, phù hợp với các quy định an toàn.
Nhu cầu trải nghiệm ngoài trời: Người dân khao khát thoát khỏi sự bó buộc và tìm đến các hoạt động ngoài trời. Các khu vực nông thôn, với không gian rộng lớn, ít đám đông, cảnh quan thiên nhiên tươi đẹp và những trải nghiệm độc đáo, đáp ứng hoàn hảo nhu cầu này.
Các loại hình và ví dụ sáng tạo:
- Tái sử dụng cơ sở hạ tầng: Các khu nghỉ dưỡng trượt tuyết có thể được chuyển đổi thành tuyến đường xe đạp vào mùa hè.
- Ăn uống ngoài trời: Bữa tối lãng mạn bên hồ hoặc dã ngoại riêng tư trên đồng ruộng.
- Lưu trú độc đáo: Chuyển đổi nhà di động cũ, xe buýt hoặc container vận chuyển thành không gian lưu trú độc đáo (ví dụ: nhà nghỉ nhỏ, khách sạn mini).
- Tour giáo dục và văn hóa: Khám phá các địa điểm đặc biệt của cộng đồng (hồ, núi, rừng, vườn bí mật).
- Du lịch ẩm thực: Trải nghiệm đặc sản địa phương từ nông trại đến bàn ăn, như quy trình sản xuất dừa, sô cô la, sầu riêng hay bưởi ở Davao, Philippines.
- Nền tảng lưu trú nhỏ: Airbnb cung cấp cơ hội cho các địa điểm nhỏ, sạch sẽ, an toàn, có an ninh và Wi-Fi tốt, trở thành lựa chọn ưu tiên hơn so với các khách sạn lớn trong đại dịch.
Cơ hội kinh tế: Du lịch nông thôn cung cấp cơ hội tạo thu nhập cho những người đã mất việc làm ở thành phố.
Du lịch mang lại lợi nhuận cao: Tập trung vào chất lượng trải nghiệm cho số lượng du khách ít hơn, thay vì du lịch đại trà, nhằm tối đa hóa lợi nhuận mà không gây ảnh hưởng tiêu cực đến môi trường và văn hóa địa phương.
Các Nguyên tắc Phát triển Du lịch Nông thôn Có trách nhiệm
Khái niệm du lịch nông thôn có trách nhiệm tập trung vào các hoạt động du lịch được quản lý một cách bền vững để tiếp tục mang lại lợi ích cho cộng đồng.
Đặc điểm của điểm đến nông thôn: Nằm ở vùng sâu vùng xa, quy mô nhỏ, không gian rộng mở, gắn liền với thiên nhiên, mức độ phát triển du lịch thấp, mang lại cơ hội cho du khách trải nghiệm trực tiếp nền kinh tế địa phương (chủ yếu là nông nghiệp hoặc tập trung vào môi trường tự nhiên).
Thách thức của sự tăng trưởng: Sự phát triển của du lịch trong nhiều năm đã tạo ra áp lực ngày càng tăng về kinh tế, xã hội và môi trường nếu sức chứa của điểm đến không được kiểm soát. Du lịch nông thôn có thể tự hủy hoại nếu không được thực hiện đúng cách.
Tính độc đáo của châu Á: Các nghiên cứu trường hợp từ châu Á cho thấy văn hóa và di sản thiên nhiên đóng vai trò quan trọng trong việc định hình du lịch nông thôn.
Ba trụ cột của sự bền vững (Con người, Hành tinh, Lợi nhuận): Việc tìm kiếm sự cân bằng giữa kinh tế, môi trường và xã hội là rất quan trọng. Tuy nhiên, thứ tự ưu tiên có thể khác nhau tùy thuộc vào điểm đến (ví dụ: môi trường ở Bahamas, văn hóa ở Thái Lan).
Các chiều kích cốt lõi của tính nông thôn:
- Đặc điểm địa điểm: Mọi người muốn thoát khỏi thành phố để đến các vùng nông thôn.
- Mục đích chuyến thăm: Tìm kiếm sự yên tĩnh, không gian đồng quê với không khí trong lành.
- Hoạt động và điểm tham quan: Cần có điều gì đó độc đáo để thu hút du khách.
- Tính bền vững: Quản lý kinh tế, môi trường và văn hóa xã hội của cộng đồng địa phương.
- Các bên liên quan: Bao gồm cộng đồng địa phương, các nhà khai thác, chính phủ, các tổ chức phi chính phủ và cả du khách.
Tổng hạnh phúc quốc gia (GNH) ở Bhutan: Một triết lý hướng dẫn phát triển, dựa trên sự quan tâm, lòng trắc ẩn, sự thấu hiểu và hợp tác, phù hợp với các Mục tiêu Phát triển Bền vững (SDGs) của Liên Hợp Quốc.
Du lịch tái tạo (Regenerative Tourism): Khái niệm “để lại một nơi tốt đẹp hơn khi bạn đến”, tập trung vào việc cải thiện thay vì chỉ duy trì; hướng tới du lịch năng suất cao, không phải du lịch đại trà.
Lập kế hoạch điểm đến toàn diện: Sự tham gia của chính phủ, khu vực tư nhân và cộng đồng địa phương là yếu tố then chốt.
Các cách tiếp cận tiếp thị du lịch nông thôn:
- Du lịch trong môi trường: Du lịch mạo hiểm, lặn biển, leo núi.
- Du lịch về môi trường: Tập trung vào đa dạng sinh học, động vật hoang dã.
- Du lịch vì môi trường: Du lịch sinh thái, học hỏi và bảo tồn.
Chiến lược Phát triển và Phục hồi trong Kỷ nguyên Mới
Để đối phó với những thách thức hiện tại, ngành du lịch nông thôn cần các chiến lược bền vững và thích ứng:
Tính kiên cường: Khả năng tập hợp lại, đánh giá lại, xây dựng lại và phục hồi bất chấp nghịch cảnh.
Quản trị tốt: Yếu tố then chốt trong việc hoạch định chính sách và xây dựng năng lực kiên cường về kinh tế, môi trường và văn hóa xã hội.
Đa dạng hóa kinh tế: Không chỉ dựa vào du lịch mà còn đa dạng hóa sang các lĩnh vực khác, ví dụ như nông nghiệp (du lịch nông nghiệp). Các quốc gia chỉ tập trung vào du lịch đang gặp khó khăn.
Cải thiện môi trường kinh doanh địa phương: Hỗ trợ các doanh nghiệp địa phương trong các điểm đến nông thôn.
Quỹ dự phòng (“Rainy Day Fund”): Có nguồn dự trữ tài chính mạnh mẽ để ứng phó với các tác động bất ngờ, như thiên tai hoặc suy thoái kinh tế.
Sự tham gia của cộng đồng địa phương (Cách tiếp cận từ dưới lên): Cộng đồng địa phương phải là người dẫn dắt quá trình phát triển, đảm bảo tiếng nói của họ được lắng nghe trong mọi quyết định. Việc xác định “người tiên phong” trong cộng đồng là rất quan trọng để có được sự ủng hộ rộng rãi.
Quy hoạch vùng và sức chứa: Thiết lập các quy tắc phân vùng rõ ràng để bảo vệ các khu vực tự nhiên và văn hóa. Quan trọng hơn là tập trung vào “Giới hạn Thay đổi Chấp nhận được” (LAC – Limit of Acceptable Change), tức là quản lý chất lượng trải nghiệm và tác động đến điểm đến, thay vì chỉ dựa vào số lượng du khách.
Tính xác thực: Bảo tồn các chuẩn mực, văn hóa và di sản địa phương để tạo sự khác biệt cho điểm đến. Điều này giúp thu hút du khách tìm kiếm những trải nghiệm chân thực và độc đáo, thay vì sao chép các mô hình du lịch đại trà.
Thúc đẩy tình nguyện cho sinh viên: Sinh viên nên tìm kiếm cơ hội tình nguyện tại các doanh nghiệp hoặc cộng đồng địa phương để có được kinh nghiệm thực tế trong thời gian khó khăn này. Việc này giúp họ có lợi thế cạnh tranh sau khi đại dịch kết thúc.
Nhắm mục tiêu đa dạng du khách: Không chỉ nhắm đến du khách quan tâm đến sinh thái. Nhiều du khách thành thị đang tìm kiếm những nơi an toàn, ngoài trời, và trải nghiệm chăm sóc sức khỏe (wellness tourism).
Kết luận
Du lịch nông thôn có trách nhiệm đang trở thành một chương trình nghị sự quan trọng của ngành du lịch ở châu Á và Philippines. Nhu cầu về các sản phẩm du lịch nông thôn đã tăng đáng kể trong những năm gần đây, đặc biệt là sau COVID-19, khi du khách chuyển từ du lịch đại trà sang du lịch ngách và du lịch nông thôn đang là hình thức được ưa chuộng.
Ngành du lịch phải thích nghi với những thay đổi nhanh chóng này. Chúng ta không thể hoạt động như trước nữa. Sự kiên cường, quản trị tốt, đa dạng hóa kinh tế và sự tham gia của cộng đồng là những yếu tố then chốt. Việc bảo tồn các giá trị tinh thần và bản sắc nông thôn châu Á, đồng thời đảm bảo sự phát triển bền vững và có trách nhiệm, là điều cần thiết để du lịch nông thôn thực sự đóng góp vào việc xóa đói giảm nghèo và nâng cao chất lượng cuộc sống cho các cộng đồng ngoài đô thị.
