This post is also available in:
Tiếng Việt (Vietnamese)
Du lịch không chỉ là ngành công nghiệp không khói – mà còn là hơi thở kinh tế của Thái Lan. Với đóng góp gần 20% GDP và hơn 4 triệu việc làm, quốc gia này từng là “thiên đường” của các dòng khách quốc tế, trong đó Bangkok là thành phố được ghé thăm nhiều nhất thế giới.
Nhưng phía sau ánh hào quang ấy là những nỗi lo rất thật: biến đổi khí hậu, rác thải nhựa, suy thoái tài nguyên – đặc biệt khi đại dịch COVID-19 quét qua, để lại cả những vết thương sâu lẫn những khoảnh khắc “định hình lại” tư duy phát triển.
Khi đại dịch tạo ra khoảng lặng: Cơ hội định hình lại du lịch
COVID-19 đã khiến du lịch Thái Lan gần như “đóng băng” trong quý đầu năm với lượng khách sụt giảm tới 38%. Tuy nhiên, chính khoảng lặng ấy lại hé mở những khung cảnh mà nhiều người đã quên mất: không khí trong lành, động vật quay lại sinh sống, và lượng phát thải giảm mạnh. Giới chuyên gia nhanh chóng chỉ ra: đó không phải là “phép màu” tự nhiên – mà là tín hiệu rõ ràng rằng du lịch cần một lộ trình phát triển bền vững và có trách nhiệm hơn.
Khách du lịch ngày nay đã khác – họ quan tâm tới dấu chân carbon, tới không khí sạch, tới sự minh bạch của thương hiệu. Và Thái Lan đã không bỏ lỡ cơ hội ấy.
Những bước chuyển mình từ bên trong ngành
Các tổ chức chủ chốt của Thái Lan đang tiên phong trong việc tích hợp tư duy bền vững vào mọi mắt xích của hệ sinh thái du lịch – từ khách sạn, tổ chức sự kiện, đến chính sách quốc gia.
Hiệp hội Khách sạn Thái Lan (THA):
- Khuyến khích khách sạn áp dụng chứng nhận môi trường từ bên thứ ba – đặc biệt với các khách sạn không thuộc chuỗi lớn.
- Triển khai các chương trình như “Farm to Function” – mua gạo hữu cơ trực tiếp từ nông dân, kết nối nông nghiệp với lưu trú.
- Tổ chức tập huấn về tính toán lượng khí thải carbon, và chiến dịch giảm nhựa sử dụng một lần – với sự tham gia của hơn 200 khách sạn.
- Phối hợp cùng Tổng cục Du lịch, UNESCO, Expedia khởi động “Cam kết Du lịch Bền vững” – khuyến khích hành động cụ thể thay vì chỉ tuyên bố hình thức.
- Xây dựng chương trình SHA (An toàn – Vệ sinh – Quản lý), giúp lấy lại niềm tin du khách hậu đại dịch.
Cục Hội nghị và Triển lãm Thái Lan (TCEB):
- Đưa bền vững trở thành nguyên tắc cốt lõi cho ngành MICE (Meetings, Incentives, Conferences, Exhibitions).
- Khuyến nghị thực hành xanh trong dịch vụ ăn uống: dùng nguyên liệu địa phương, cắt giảm thịt, hạn chế buffet, và thiết kế thực đơn “ít phát thải”.
- Hỗ trợ tiêu chuẩn quốc tế như ISO 20121 và tập trung vào đào tạo lâu dài cho nhà tổ chức sự kiện.
- Tập trung truyền thông hiệu quả, không chỉ với du khách mà còn với nhà cung ứng và nội bộ.
Rác thải nhựa – từ vấn đề trở thành động lực hành động
Thái Lan nằm trong top 5 quốc gia xả rác thải nhựa ra biển nhiều nhất thế giới. Nhưng đó cũng là lý do Liên Hợp Quốc chọn quốc gia này để triển khai dự án “C Circular” – một sáng kiến đầy tham vọng nhằm chuyển đổi chuỗi cung ứng và hành vi ngành du lịch:
- Hiểu rõ vấn đề: Tổ chức họp bàn tròn, đào tạo cho doanh nghiệp nhỏ.
- Đo lường & công bố: Hợp tác với Ocean Recovery Alliance, cung cấp công cụ giúp khách sạn biết chính xác lượng nhựa thải ra.
- Cam kết cấp lãnh đạo: Hành trình xanh bắt đầu từ thượng tầng, chứ không thể chỉ là CSR kiểu mẫu mực.
- Tham gia Sáng kiến Nhựa Du lịch Toàn cầu: Kết nối doanh nghiệp, tổ chức, học thuật trên toàn thế giới cùng mục tiêu loại bỏ nhựa không cần thiết vào năm 2025.
- Chuyển sang kinh tế tuần hoàn: Biến rác nhựa thành nguyên liệu tái sử dụng – ngay cả những vật phẩm ít ai để ý như áo choàng tắm bọc co nhiệt.
Hướng tới tương lai: Du lịch chậm, trách nhiệm nhanh
Tương lai của du lịch Thái Lan không còn là những đoàn xe nối đuôi nhau đến hòn đảo đã mệt mỏi vì overtourism. Đó sẽ là những hành trình sâu sắc hơn – chậm hơn – và có trách nhiệm hơn.
Để thực hiện điều này, Thái Lan cần:
- Giới hạn du khách theo vùng (quản lý sức chứa điểm đến).
- Hỗ trợ cộng đồng địa phương để gìn giữ trải nghiệm độc đáo.
- Đầu tư hạ tầng môi trường, đặc biệt hệ thống xử lý nước thải.
- Khuyến khích nhà đầu tư “có tâm”, thay vì chỉ săn đón “du khách có tiền”.
- Xây dựng khung pháp lý rõ ràng cho lưu trú hợp pháp, kể cả Airbnb.
- Ưu đãi chính sách cho khách sạn xanh như cắt giảm thuế.
- Giải quyết ô nhiễm không khí – vì “không khí sạch” sẽ là yếu tố cạnh tranh mới.
- Minh bạch thương hiệu – chấm dứt “greenwashing” và bắt đầu từ sự tử tế.
Một chương mới cho ngành du lịch Thái Lan
Thách thức là có thật. Nhưng chính trong vùng nhiễu động đó, Thái Lan đang viết nên một câu chuyện mới – về sự chuyển hóa của ngành du lịch từ mô hình tăng trưởng đơn thuần sang phát triển có trách nhiệm, từ khai thác sang gìn giữ, từ ngắn hạn sang dài hạn.
Thành công sẽ không đến trong một sớm một chiều. Nhưng nếu có một quốc gia ở Đông Nam Á hội đủ quyết tâm, nguồn lực, và tầm nhìn để làm điều đó – thì Thái Lan chắc chắn là một ứng viên sáng giá.
